Tek Yol

.

‘Suç’, yalnızca kişinin sorumluluğunda olan ve toplumsal sistemin kurallarına aykırı düşen bir davranış mıdır? Yoksa, toplumsal sistemin yanlışlıkları, eksiklikleri, kişiyi zorunlu olarak ‘suç’ işlemeye mi iter? ‘Suç’, insan için kaçınılmaz ve zorunlu bir ‘Tek Yol’ mudur? Kişiyi ve toplumu ortak ve onurlu bir sistem anlayışında buluşturacak olan ‘Çıkar Yol’ nerededir ve bunu kim yaratacaktır? Aziz Nesin'in düşüncelerini binlerce yıllık seyirlik oyun geleneğimizle biçimleyerek, yorumlayarak, seyircimizle buluşturuyoruz...

Böyle yazıyordu oyunun tanıtımında.. İtiraf etmeliyim ki; komedi türünde olduğu aklıma gelmemişti bunu okuyunca. Daha duygusal bir oyun bekliyordum. Beklentimi karşılayamamış olması da oyun hakkındaki beğenime yansıdı ister istemez. Tiyatro oyunlarının güldürmesine gerek yok bence, düşündürmesi yeterli. Hatta mümkünse hiç güldürmesin, sadece düşündürsün. Kahkaha seslerinin arasında oyuncuların sesi duyulmaz oluyor zira.. Bunda da oldu.. Oyun, sonuna kadar küçük iç-oyunlarla güldürdü(!). Ancak sonunda geldi sadede: dürüst, onurlu bir yaşam için tüm yollar kapalıysa, kalan tek yolu seçmemek mümkün mü? Bazen öyle durumlar olur ki; sen kötü olmak istemesen de, art niyet taşımasan da, yani senin tercihin olmasa da o konuma gelebilirsin.. Örneğin herkes seni müslüman olmak isteyen bir hristiyan sanıyorsa ve açıklamana imkan tanımadan kendi kafalarında kurduklarına inanıp sana çok iyi davranıyorsa; gerçeği açıklar ve din kardeşi olmanıza rağmen kapı dışarı edilmeyi mi seçerdiniz, yoksa 'onlar başlattı' diyip oyuna devam mı ederdiniz?

Bir hristiyan müslüman oldu diye neredeyse tüm servetlerini ona harcarlar; ama başka bir müslüman yardım istese kıllarını kıpırdatmazlar..

Gerçekten olmak istediğiniz kişi ile olduğunuz kişi farklıysa ya? Toplum, insanlar, şartlar izin vermiyorsa ya, gerçekten olmak istediğiniz kişi olmaya? Mahkumların hepsi kader kurbanı olduklarını söyler, toplumu, düzeni suçlar. Haklılar, "dışardakiler"in masum olduğuna inanmak güç! Peki ama tüm suç toplumda mı? Tek yol bu diyip o yolda ilerlemek ve tüm suçu başkalarına atmak işin kolayına kaçmak olmuyor mu?

Elbet bir "çıkar yol" olmalı
Hem namuslu hem dürüst
Hem de insana yakışır
Elbet bir çıkar yol olmalı

Ne taşız biz, ne de makine
İnsanlıktan çıkmak yol değil
İnsan olan "çıkar yol" yaratır
Gayrısı kendini kandırmaktır

Selcan
Ekim '06