Merkez

.... uzman yardımcılığı 3. mülakatı

03.01.2011 öğleden sonraki oturum

Yüzlerinde “seni zaten almayacağız, niye gelip beni oyalıyorsun. İşim gücüm var, senin yüzünden bu boktan sözlüyü yapmak, burada vakit harcamak zorunda kalıyorum.” diyen bir ifade ile karşılıyorlar insanı. Odada o kadar negatif bir hava var ki; insana bulaşıyor hemen.

5–6 kişi vardı sanırım. Sadece bir tanesi konuşuyor. Diğerleri, üzerlerinde o usanç ifadesi ile vaktin geçmesini bekliyorlar. Kelimenin gerçek anlamıyla vakit geçmesini bekliyorlar. Yüzlerinde, birlikte çalışacakları insanları seçme ifadesinden hiç iz yok. Gelen adayların hangisinin en iyisi olduğunu keşfetme, kişileri tanıma çabası yok. Sadece, yargının, her ne şekilde olursa olsun alacakları kişilerin belli olduğu bu mülakat kısmıyla ilgili işlerini uzatmasından hoşnutsuz, bitsin de gidelim havasındalar.

Odaya girdim, iyi gün dileklerinden sonra, masanın üzerinde duran soru torbacıklarından bahsetmeye başladılar. Ben kimim, bu yaşıma kadar neler yaptım, hangi okulları bitirdim, nerelerde çalıştım vs sormadılar. Adayın kim olduğuyla ilgilenmiyorlar, umurlarında değilim. Orada çalışmayı çok istiyormuşum, o konuda dersler almışım, stajlar yapmışım, pehhhh! Kimin umurunda!

Yaptıkları şey mülakat değil, sadece ve sadece sözlü sınav. Zaten KPSS’de 90 puan almamışım, kendi yazılı sınavlarına girmeye hak kazanmak için onlarca kişiyi geçmemişim, sonrasında yazılı sınavda seçtirildiğim ve seçtiğim dört alandan soruları cevaplayarak başarılı sayılacak notlar almamışım, tüm bunlarda bilgi birikimimi kanıtlamamışım gibi... Sadece bilgi soran bir sınav. Üstelik de baştan uyardılar: sana ayırabileceğimiz vakit sadece 15 dakika; soruları ona göre cevapla, üzerinde düşünüp de doğru cevapları bulacağım diye kasma! Biraz da panikle ki; söylemeyi unuttuğun şeyler de olsun, kamera kayıtlarının garantisinde rahat rahat puan kırabilelim. Üstelik de hiçbir şekilde yardımcı olmaya, hatırlatmaya çalışmıyorlar. Sen konuşuyorlar, onlar öyle bakıyor, sonra diğer soruya geçiliyor.

Masanın üstünde yılbaşı partisinden kalmış izlenimi veren morlu, pembeli, mavili vs 5 torba var. Torba, evet. Hani Noel babanın kafasına taktığı külah var ya, onu almış masaya koymuşlar sanki. Soruları bilgisayarda (elde de yazabilirlerdi bu amatörlükle) alt alta yazmışlar, sonra sorunun bittiği yerden kesmişler ve ilkokul müsameresinde hediye çekilişi yaparken isimlerimizi yazıp katladığımız gibi katlayarak o torbacıklara koymuşlar. Düzgün A4/A5 kağıtlara yazıp güzel zarflara koymak hiç mi akıllarına gelmemiş bilmiyorum. Torbaların üstünde “1. Torba”, “2. Torba” şeklinde açıklayıcı ifadeler de var!

Evet, yerimi alır almaz torbalardaki soruları anlattı komisyonun konuşan tek üyesi. 1, 2 ve 3’ten birer soru çekmemi, orada yazan soruları okumamı ve o konu hakkında bildiğim her şeyi anlatmamı istedi. Bildiğim her şey... Hocam, böyle soru sorulur mu? Adam gibi sorarsın, şu nedir, bu nasıl yapılır diye. Sorunun cevap bellidir, biliyorsam söylerim, bilmiyorsam yanıt veremedi dersin. Böyle ucu açık sorunca, söylediklerime ve söylemediklerime nasıl puan vereceksin? İlla ki unuttuğum, atladığım ya da bana göre önemli olmadığını düşündüğüm için söylemediğim şeyler olacak. Doğrudan +/- veremedikten sonra soru sormanın bir objektifliği yok ki! İstediğin kadar kamera koy, torba koy. Hepsi göstermelik, hepsi boş!

Bana çıkan sorular:

1.Medeni hukuktaki ipotek kavramı nedir, nasıl tesis edilir, şartları nelerdir vs.

2.Envanter nedir, aşamalarıyla birlikte anlat.

3.Reel sektör borçlanması nedir, ülkedeki durumu nedir, son gelişmelerle nasıl bir seyir izlemiştir.

Medeni hukuk? Ama biz bu sınava başvururken konu seçmedik mi? Yazılı sınava o konulardan girmedik mi? Yazılı sınav için seçmediğim bir konudan beni nasıl sözlü yaparsın? Matematik sınavında fizik sormak gibi bir şey senin yaptığın! Ama işin asıl ilginci, bekleme salonunda insanlar hukuk çalışıyordu! Medenisi, ticareti, borçları... Seçmeli derslerden hukuk seçtiklerini düşündüm ben, aksi hiç aklıma gelmedi. Onlara malum mu oldu hukuk da sorabilecekleri, nereden esti de harıl harıl hukuk çalışıyorlardı? Neymiş, sıkı güvenlik önlemi almışlar da, kamera karşısında soru çektirip objektif değerlendireceklermiş de... Bazılarına hangi konulardan soru çıkacağını söyleyip bazılarına söylemezsen, kayırılmış kesim tabi ki daha iyi cevaplandırır soruları! Tabi ki kamera önünde onlar daha iyi performans sergiler. Kaldı ki; benim sorularım bittiğinde kamera kapandı. Benim soru çektiğim torba ile benden sonra girenin soru çektiği torba aynı mı? Kamera kapandığı anda değiştiriliyor belki torbalar. Belki de kazanmasını istediklerine çıkabilecek sorular söylendi, onlara özel torba hazırlandı. Kamera neden baştan sona çekmiyor ki görüşmeleri? Hatta ben çıktıktan sonra benim hakkımdaki değerlendirmelerini bile çekmeli ki; neye puan verdikleri, neyden puan kırdıkları da kayıtlara geçmiş olsun. Konu seçerek yazılı sınava girdiysek sözlü sınavda da sadece seçtiğimiz konulardan sorular sorulmalıydı. Madem bana seçtireceksin, her alandan sorular hazırlarsın, “1. Torba” demezsin de “muhasebe torbası” dersin. 3 soru seçtirdin zaten; bir tane daha seçtirirsin, yazılı sınava girilen her konudan da soru sormuş olursun. Buna aklınız ermiyor mu!

İlk 3 sorudan sonra 4. torbadan paragraf çektirdiler. Bir paragraf var, onu okuyorsun, yazılı olanlara katılıp katılmadığını ve nedenlerini anlatıyorsun güya. Sıcak para ile ilgili bir metindi seçtiğim. Sıcak para şudur, ihracatı ve ithalatı şöyle etkiler vs. cümle cümle üzerinden giderek doğru/yanlış dedim ama o kadar donuk bir insan yığını var ki karşıda; söylenebilecek pek çok şeyi de söyleyemedim. Ders anlatır gibi uzun uzun konuşabilirdim üzerinde, şayet biraz daha istekli, teşvik edici olsalardı.

En son 5. torbadan paragraf çektirdiler. Bunda ise kendi raporlarından bir paragraf vardı. Oradaki terimleri açıkla, yorumla, şunu yap, bunu yap... Bir sürü şey sayıyorlar başında; ama atladığın bir şey olursa yardımcı olmuyorlar. Unuttuğun kalıyor. Düşman evladısın ne de olsa!

Söyleyebileceklerim bunlar, diyip susar susmaz da “peki iyi günler” diyip gönderiyorlar. Fazladan soru sormak yok, yorum yapmak yok, yardımcı olmak yok. Bir de kapıda öyle bir tripte ki insan kaynakları; seni bir an önce ortamdan uzaklaştırmanın telaşında. Yahu soru çektiriyorsun madem, neden bu endişe? Soruları söyleyecek halim yok ya, gidip kendi çekecek! Zaten dedim ya, bana hiçbir şey ifade etmiyor sınavdan önce birer tane cep telefonu toplayıp sanki gizliliğe çok önem veriyormuş gibi yapman. İçerde benden sonra torbayı değiştirmediğini bilmiyorum. Soruların hep aynı gruptan çekildiğini bilmiyorum. İnanmıyorum da! Bir kurum; ki bu kadar önemli bir görev üstelenen bir kurum; anca bu kadar başarısız bir personel seçimi yapabilir. Alacağı kişileri önceden belirleyip onları belirlediğini anca bu kadar belli edebilir. Görüşmeye gelen insana alınmayacağını, tavırlarıyla anca bu kadar net ifade edebilir. İlk iki sözlü sınavı davalık olan ve iptal edilen bir kurum, üçüncü sınavını da anca bu kadar eline yüzüne bulaştırabilir.

Dedim ya, bekleme salonunda eski kazananlar hukuk çalışıyorlardı diye, dikkatimi çeken başka bir konu da şu: hiçbiri endişeli değildi. Ben öyle bir sınavı kazanmış olsam, işe başlatılsam, sonra kazandığım sınav mahkeme kararıyla iptal edilse, kurumla ilişiğim kesilse ve ben tekrar objektif değerlendirilecek bir sınava girecek olsam eminim daha endişeli olurdum. Acaba kazanabilecek miyim derim; ki bu endişem daha öncekini kazanmayanlardan daha fazla olur. İşin ucunda rezil olmak da var zira. Öncekinde kazanıp da bunda kazanamayınca herkes öncekini kazanmayı da hak etmediğimi düşünür. Ama bu arkadaşlarda endişeden hiç iz yoktu. Herkes gayet rahat, çalışıyorlar, birbirlerine sorular soruyorlar, güle oynaya sıralarını bekliyorlar.

Şimdi kalkmış bana kamera karşısında soru çektirerek tarafsız bir mülakat yaptığınızı söylüyorsunuz. Pışıııık! Onu benim külahıma anlatın siz! İlk seferki boktan görüşmenin kamera karşısında tekrarını yaptık sadece. Bok aynı bok!

Selcan